Der untergang meebeleeft

Hitler zou te menselijk zijn gespeeld, nou daar heb ik weinig van gemerkt. Hij krijgt een gezicht dat wel, en stem. Hij blijkt en mens met een trillende hand. Maar daar houdt het in de film wel bij op. Van al wat menselijks is aan hem blijft niets over. Hij sleurt zijn volk mee de afgrond in en wenst zijn lot ook wanneer het misgaat te delen met zijn mensen. In het zinkende schip is hij de eerste die afhaakt en alle zin voor realiteit verliest. Wat mij erg bezighield was het lot van de Berliners die uiteindelijk aan de oostzijde nog 40 jaar in arrenmoede geleefd hebben, na alles wat ze al hadden moeten meemaken. De rol van de Russen, wat was er gebeurt als de Amerikanen niet waren gekomen, waren we nu dan een soort Baltische staat? Of had het arische ras het gered? Ik weet er allemaal te weinig van, maar vrolijk stemde mij die film niet. De onmacht om die man terzijde te schuiven vind ik ook nog altijd fascinerend. En dan de slotzin stemt tot nadenken. Wanneer grijp je in, kom je in verzet, ben je geen verrader maar een verdediger, beschermer van de mensheid. Als je eenmaal in een waanwereld verzeild raakt lijkt er geen terug. Je ziet de voorbeelden nog heden ten dagen.

Linkse samenwerking, een ander Nederland

Debat gehad over een ander Nederland, ik zie het nu weer wat positiever in, geheel in de gedachte van onze grote roerganger. Er is hoop, het duurt alleen effe. Zie mijn verslag

Dit houdt Oud-Zuid bezig

Vandaag konden we een kijkje nemen onder het Rijks, de fietsdoorgang (11.000 fietsers per dag) gecombineerd met de hoofdingang, is dat wel of niet een goed idee. "Och je kunt voorspellen hoe dat gaat, dat ding gaat open, de fietsers fietsen een paar weken voorzichtig en dan sneuvelt de eerste Amerikaanse toerist en besluit het stadsdeel het te sluiten voor fietsers want het is te gevaarlijk, read my lips" Ik ben niet zo'n cynicus, meer van het naïve type. We komen er wel uit. Een hekje meer of minder, kan je de kop niet kosten. Het openen van de zijmuren is een openbaring, letterlijk en figuurlijk. Helaas moeten we nog een paar jaartjes wachten.

Toen Mohammed kwam in Amsterdam of de prijs die we betalen voor de moderne tijd.

Geert Mak was te gast bij een literair genootschap in Amersfoort. Vele fans, vooral van zijn historisch werk een behoorlijk belegen en belezen gezelschap dat het kleine bijgebouw van de Flint vulde. Mak is in het nieuws, omdat hij een zeer succesvol boekenverkoper en mede-uitgever is en juist zich gemengd heeft in het debat met zijn pamflet: “gedoemd tot kwetsbaarheid”.
En interviewer leidde Mak door zijn oeuvre. Bekend met Jorwerd, het leest makkelijk weg, maar was weerbarstig om te schrijven. Mak heeft grote moeite met de lijnen die de historie met de toekomst verbinden. Een Jorwerdse boer die hij laatst nog sprak, zei: “het is allemaal veel comfortabeler geworden, maar er is geen barst meer aan”. Het is geen rede om nostalgisch te doen, maar wel een rede om stil te staan bij de huidige tijd. Het is niet vreemd dat er heel wat mensen zich onwennig voelen hetgeen het risico inhoud voor politieke nostalgie en nog veel ergere ideeën.

Over “De eeuw van zijn vader”, waarin hij aan de hand van familie overleveringen de geschiedenis van de 20ste eeuw luchtigjes doorexerceert, zei hij, dat veel mensen voor het eerst contact maakten met het calvinistische verleden. Een stagiaire deed hem zelfs versteld staan toen ze zei dat ze nog nooit van de eerste wereldoorlog had gehoord. “Er is iets mis met ons geschiedenis onderwijs was zijn conclusie”. “Ik heb een aantal gruwelijke fouten gemaakt, bij nader inzien, maar die zijn inmiddels allemaal rechtgezet gelukkig.”

De populariteit van de pil Europa verbaasde iedereen en niet in de laatste plaats hemzelf. Hij verdiende een fortuin aan een geschiedenisboek dat zelfs op de campings favoriet bleek bij vooral heren van middelbare leeftijd. Waarom: Een nieuw patriottisch gevoel, hier heb ik overigens zelf niks mee, omdat ook de zwarte bladzijden niet vergeten mogen worden. Tweede reden is de behoefte aan wortels en identiteit, multiculturele nostalgie, hij noemt het de wens om achteruitlopend de toekomst in te gaan. Last but not least: de gaten in de kennis, omdat het onderwijs meer het accent licht op het ontwikkelen van vaardigheden.

Tot slot kwam natuurlijk zijn pamflet aan de orde. Geschreven vanuit een journalistieke traditie (zijn oude stiel, Groene Amsterdammer / NRC handelsblad) Wat hem erg hoog zit is het feit dat de huidige politieke macht angst een kans geeft: terror-isme is gebaseerd op het zaaien van angst en die zin is Mohammed B. perfect geslaagd in zijn missie. Juist in Nederland is de angst toegenomen, hetgeen in het buitenland verbaasde reacties oproept: “Wat is daar in hemelsnaam aan de hand”. De reactie had hij verwacht, maar hij had gehoopt dat het meer over de strekking zou gaan dan de details en op de man spelen. Hijzelf heeft ook moeite met afstand nemen van wat er gebeurt is, maar vond toch dat hij het moest schrijven. Het is een treffend boekje geworden, de historische context is grappig bedoeld. Het is een pamflet, met een beperkte houdbaarheid. Een signaal van iemand die gespecialiseerd is in het kijken naar oorzaak en gevolgen in een historische context. De parallel met Servië en het Derde Rijk zijn illustrerend en overtuigend maar niet bedoeld als profetie, in tegendeel. Nederland voldoet niet aan de omstandigheden die de voedingsbodem vormen voor desastreuze effecten: weinig armoede, geen gefrustreerde soldaten. We moeten wel rekening houden met 20% ultra of neo-rechtste stemmers.
Hij verhaalde dat de titel door de secretaresse is verzonnen, er was nog geen voor handen. “Kwetsbaarheid is je kracht” betoogde hij en het woordje gedoemd is dan ook niet bedoeld als onafwendbaar onheil, maar meer als logisch gevolg.
Ik heb ook maar geprobeerd in het woud een paadje te hakken” relativeerde hij het snelweglezend boekje. Ik moest het schrijven, het was wederom niet eenvoudig, pijnlijk, ik wilde me er liever niet mee bezighouden. Het is meer gène dan woede dat me boekje deed schrijven, een vingerwijzing een waarschuwing maar ik heb er het volste vertrouwen in dat we ermee zullen weten om te gaan. Dat stelde me toch wel op mijn geMak.

Boudewijn in de reprise verdient een beter publiek

En weer op stap: nu naar Amstelveen. Boudewijn de Groot was uitverkocht in Carré dus maar naar deze zaal uitgeweken. Jammer, het concert was prima, de band was aardig bezig, wat te veel gefrunnik met de gitaren, ze leken er niet echt bij. Boudewijn deed zijn best, maar het is geen podium beest en heeft iets byzonders nodig om er een swingende avond van te maken. Een publiek dat alleen tussen de nummers en voor een toegift enthousiast klapt helpt dan ook niet. Kortom, zijn muziek is prima, de teksten schitterend. Maar Amstelven liever niet meer (sorry voor de A'veners onder de lezers). Oja, die haren zo van bovenaf is mijn schrikbeeld, een hoop wol in een rondje en daarbinnen kale leegte. Op de foto ziet dat er een stuk florissanter uit.
PS zijn mooie foto mocht niet gejat worden volgens zijn webmaster, dus mijn website is vanaf vandaag een officiele publicatie, tis maar dat je het weet. Als je zijn foto wil zien dan moet je naar www.boudewijndegroot.nl

Samen sterk naar Amsterdam 2020

Er valt je midden in de nacht iets in, je denkt geniaal. Vervolgens lig je daar de rest van de nacht wakker van. 's ochtends denk, och leuk. Morgen denk ik waar slaat dat nu op. Toch is het grappig dat die woorden in elkaar vervlochten duidelijk maken hoe we moeten werken aan 2020: samen. Kijk naar mijn 'visie' voor Nieuw Amsterdam 2020. Maar bedenk wel dat ik mijn mening nog mag verruilen voor een betere, zie column. En als je toch bezig ben het was een jolige jaarvergadering van de PvdA gisteravond. ook Geert Mak kwam aan bod. Zijn laatste boekje ben ik aan het lezen en zondag ga ik naar een lezing van hem met Paul in Amersfoort.

Hoezo broeikasteffect?

Antiquariaat Oblomov gaat ten onder, van Vleuten en Muiswinkel geenzins.

Door Cup a Soup overleeft de stem van Mandela Robbinaailand, door te schnabbelen houdt van Muiswinkel het hoofd boven water. Door Oblomov kan van Vleuten zichzelf zijn en genieten van alles wat de eerste lezer aan kwaliteit heeft gedumpt bij de tweede hands boekenzaak. Van de afdeling Erotica tot oorlog. “Dan kan ik u een boek over de tweede oorlog aanbevelen, verreweg de meest spectaculaire”. Bij de open deur hoor je de bouwgeluiden van de megaboekenstore in aanbouw, het zwaard van Damocles waar van Vleuten zich geen zorgen over maakt. Een wereld van “we zien wel” is van Muiswinkel vreemd. Als je het niet doet vragen ze je een volgende keer, dus je kunt geen gelegenheid missen: je ontkomt er immers toch niet aan. Onbezorgd plezier in wat je doet, van je hobby je beroep maken, niet terugkijken en niet vooruit, genieten van het moment is de kunst die van Vleuten ons wil duidelijk maken, met veel humor. De muzikale odes aan het boek van Gilbert en Sullivan kunnen wat mij betreft geschrapt worden, zij geven de voorstelling een oubollig karakter terwijl beiden nog voldoende stof hebben om te behandelen. Bovenal was het lachen om de herhalingen, spitsvondigheden en ook best wel actuele grappen.

Het Toneel "Raak me aan" mist dramatische ontknoping

Het bleek een try-out, we zaten als enige op de bovenste ring van de schouwburg. Het was apart, maar ook een beetje op afstand. Het verhaal van een Limburgse broer en zus, waarvan de eerste ongeneeslijk ziek blijkt en de andere de bevrijding van haar net gestorven ouders moeilijk in daden kan omzetten. Goed gespeeld door Carine Crutzen en Marc Rietman, de broer-zus haat liefde verhouding die ik hier in huis ook wel waarneem, maar zelf nooit heb meegemaakt. Het ene moment oprechte liefde het ander grenzeloze haat: rot op. Het ene moment verbonden het andere moment verstikt. De climax komt niet onverwacht, het einde kon krachtiger en dat is meestal een veeg teken. Een goed toneelstuk moet als een goede column opgebouwd worden, quasi achteloos naar een pointe leiden en uiteindelijk moet geheel onverwachts de bom barsten en het publiek uit de stoel veren, dat is het mooiste. De slechte toneelstukken herken je als er te hard gewerkt moet worden door de acteurs. Dat was niet aan de orde, de dialogen waren goed, intiem en overtuigend. Het was en goed toneelstuk met een aardig thema, maar miste de klasse van een goede ontknoping. Misschien komt dat nog na de première en als de zaal wel geheel vol zit.