Verkennende gesprekken, eerst met die, dan met de ander, vice versa. Het gaat al een paar weken zo en gaat vast nog wel even door. Uiteindelijk komt er iets uit waar niemand over tevreden zal zijn, en al helemaal niet de kiezer. Tijd voor een ander Idee.
Waarom formeren we niet twee kabinetten en laten we de kiezer uiteindelijk kiezen. Niet opnieuw naar de stembus voor de Tweede Kamer, maar opnieuw naar de stembus, zeg maar in presidentsverkiezingstermen gesproken: de tweede ronde; op zoek naar een kabinetsbeleid dat het beste past bij wat de kiezer heeft bedoeld met zijn gemeende, protest, principiele of strategische stem.
Het idee laat je niet los. Je ziet parallellen in het bedrijfsleven. Daar worden vaak concurrerende ontwerpteams aangezet tot innovatieve producten. En zeker als je hoort dat er eigenlijk maar twee opties zijn, en de ene optie door Rutte en de ander door Cohen als veruit favoriet wordt bestempeld, groeit de relevantie van het idee.
Maar, helaas een kink in de kabel. De partijleiders willen niet met elkaar praten over rechts, en maar gedeeltelijk over links. Wat dreigt: een flets middenkabinet, inderdaad, stilstand en zoals iemand in de pers zei, een verschansing van de gevestigde partijen. Een wij zijn toch zo vernieuwend!
Maar er gloort weer hoop. Mijn voorstel richt zich op de ontwikkeling van twee kabinetten, met aansprekende namen, waarin we vertrouwen kunnen hebben en die beide een andere, maar wel duidelijke richting kiezen. Waardoor stilstaan wordt vermeden en het beste in iedereen naar boven kan komen. We richten een 5-tal beleidsterreinen in en geven mandaat aan een beoogd bewindsman die we dat terrein toevertrouwen. Rutte en Cohen bewaken de grote lijnen en organiseren een kamermeerderheid achter de ontwikkelde plannen. Ze zijn in mijn visie gewoon beoogd premier. Er is een vaste tijdlijn, begin Augustus moeten de stukken naar het CpB en alle andere planbureaus teneinde een solide verhaal te kunnen presenteren aan de Tweede Kamer.
Ook de PVV zal met een vertrouwen wekkend persoon moeten komen wil het CDA in een kabinet gaan geloven over rechts.
Het debat in de Rode Hoed over de vorming van een kabinet leek mij de kans om mijn idee alsnog te ventileren. Genoeg problemen werden opgesomd waar mijn idee in zou kunnen helpen: De dame en heer debaters roepen meer vragen op dan antwoorden:
- hoe nemen we de kiezer serieus, zonder onmiddellijk anti islam-Wilders te omarmen,
- hoe kan het CDA met Wilders praten zonder dat ze hun huid duur verkopen of zelf het slachtoffer worden,
- hoe kan snelheid worden gemaakt en een mandaat bij de kiezer worden verkregen.
- hoe beschadigd komt Rutte door een rondje PVV om vervolgens met de PvdA te moeten onderhandelenen dan weer terug
- hoe voorkomen we dat er uiteindelijk een ideeenarm nationaal kabinet komt
- hoe garanderen we dat we de kiezer niet verder vervreemden en een logische afstraffing over x jaar.
- hoe voorkomen we dat we een dichtgespijkerd akkoord krijgen, waardoor de politiek voor de komende jaren vast zit.
- hoe geven we links en rechts een eerlijke kans om duidelijk te maken wat ze met dit land willen.
Tja, mijn idee is zo gek nog niet, maar dat even in twee zinnen uit de doeken doen, daar ben ik geen held in.
Ja de VVD dan, hoor ik mezelf en u denken. Die hoort in beide kampen thuis en zal twee of vier bewindslieden moeten vrijmaken om in beide ontwerp teams zoveel mogelijk van haar ideeën te verwezenlijken. Een Winsemius in Cohens Kabinet en een Kamp in Ruttes Kabinet, zo makkelijk kan het zijn. Uiteindelijk moet de VVD fractie achter beide voorstellen staan. Dus het is zaak om de fracties in beide formaties aangelijnd te houden. Het wordt ook voor de VVD super duidelijk uit te leggen in welke variant ze welke veer heeft moeten laten, en doordat de kiezer uiteindelijk het laatste woord heeft, kan men geen enkele partij van kiezerbedrog betichten. Het wordt voor iedere stemmer duidelijk waar en waarom wie welk kroonjuweel heeft moeten offeren ten einde en een democratische meerderheid in het parlement en de gunst van de kiezer te winnen.
Inmiddels heb ik mijn idee al naar de krant verstuurd en richting Cohen proberen te loodsen. Maar Volkskrant heeft geen plek en de Afdeling Publieksvoorlichting citeert Cohens opvattingen geventileerd aan Hare Majesteit. jammer maar helaas. Voor dit soort dromerij (eigen woorden) heeft Job geen tijd. Maar ik zie steeds meer van mijn idee terug in de media. Iemand begint over blokvormingen in Zweden, Rottenberg vertelt van een zakenkabinet, en ook Cohen wordt steeds enthousiaster over Paars plus, wil een kabinet met een verhaal oplossingen.
Volgende stap. Ik ga naar de Politieke Ledenraad. Misschien zegt Cohen iets over mijn brief anders moet ik toch maar proberen de stoute schoenen aan te trekken. Alle suggesties en bijdragen gaan in dezelfde richting. We willen links, met een verhaal. En als uiteindelijk Cohen ook nog aangeeft dat hij ook vindt dat Wilders niet inhoudelijk een kans gekregen en/of gegrepen heeft durf ik iets te zeggen. Ik denk koortsachtig na wat mijn eerste zin zal zijn. Waar draait het om. Ik gooi het op de belofte van Cohen dat hij een democratisch akkoord wil, waarbij partijen over hun schaduw heenstappen, lees de poppetjes en de macht even buiten beschouwing moeten laten. Ik roep Cohen op zijn belofte nu al in te voeren. We laten (zojuist bekend geworden) Tjeenk Willink een strategie verzinnen waarbij mijn idee min of meer ten uitvoer wordt gebracht.
Hij zal over drie dagen, de volgende aanbeveling doen aan de Hare Majesteit
Mijn advies luidt:
Formeer gelijktijdig twee alternatieve kabinetten en laat de keus aan de kiezer.
Door het gelijktijdig ontwerpen van twee alternatieve regeringsploegen en –plannen, deze voor te leggen aan Kamer én Kiezer kan nog voor Prinsjesdag een operationeel kabinet met bewindspersonen en doorgerekende begroting aan het werk zijn dat en recht doet aan de verkiezingsuitslag en nog een extra mandaat heeft van de kiezer. Deze wordt daarmee meer bij besluitvorming betrokken en stemt op wat hij krijgt.
VVD en PvdA hebben het grootste aantal zetels en zo bezien zijn Rutte en Cohen de winnaars van de verkiezingen. Ze staan voor de twee richtingen waar de kiezer zich voor heeft uitgesproken. Laat beiden gelijktijdig een kabinet formeren: VVD-PVV-CDA en VVD-PVDA-GL-D66. Gelijktijdig, want dat spaart tijd, is oplossingsgericht en minimaliseert politie tactische spelletjes! Omdat alle mogelijke coalitiepartijen hierbij zijn betrokken is een “rituele dans” om te voorkomen dat grote groepen kiezers al bij voorbaat niet serieus genomen worden overbodig.
Tijdens het WK hebben beide formateurs (Rutte en Cohen) tijd om in alle rust en naar Engels model een levensvatbaar kabinet te formeren. Gun elkaar elkaars speerpunten, zet eerst de hoofdlijnen uit, zoek de beoogd ministers, laat die hun programma’s opstellen en laat het resultaat tevens grondig doorrekenen. Ze werken met een vaste tijdslijn en in het besef dat gelijktijdig een ander ontwerpteam een alternatief kabinet voorbereid. Na het zomerreces presenteren de beide alternatieve kabinetten hun plannen in de openheid van de Tweede Kamer. Na een stevig debat krijgt de Kamer de kans ze te amenderen en worden de alternatieve kabinetten aan de kiezer voorgelegd. Het volk kiest bij referendum welk kabinet het beste bij zijn eerder uitgebrachte stem past.
Hiermee geven we een antwoord op een steeds verder "verpulverend" politiek landschap. We organiseren betrokkenheid en transparantie dat daadkracht geeft voor de noodzakelijke overheidsmaatregelen en dat de kiezer maximaal duidelijkheid geeft over wat hij wel en wat hij niet kan verwachten.
Een nieuwe regeringsploeg kan op Prinsjesdag een volwaardige doorgerekende begroting presenteren.
Mijn gedachten staan niet stil. Ook al gaat het niet geheel zo als ik hierboven beschrijf. Zelfs bij andere scenario's heeft en Rutte en Cohen baat bij het bedenken van een zo gewenst mogelijk maar haalbare collatie. Stel het alternatieve plan wordt niet gekozen of de heren in Den Haag willen niet op deze wijze aan kabinetten werken, dan nog is het alternatieve plan een prima basis voor oppositie en maakt duidelijk waar de overeenkomsten en de echte verschillen zitten.
Ik roep alle partijen, ook degene die nu even lijken buitenspel te staan, zich bijeen te scharen en te werken aan de twee alternatieve kabinetten en ontwerpregeerakkoorden. Baat het niet dan schaadt het niet. Ik roep de informateur op dit voorstel te omarmen en staatsrechtelijk mogelijk te maken opdat snel Rutte en Cohen aan de slag kunnen met hun ontwerp team.
