Milou van Hintum en Jan Latten: Liefde à la carte. Trends in moderne relaties (192 pag. Archipel, 2007 ISBN 9789063053116)
Het hoofdstuk Aaijd weure met diech mis ik een beetje. De vraag waarom wij eigenlijk bij elkaar blijven wordt niet beantwoord. Maar door te kijken naar hoe het anders gaat ordt het idee toch langzaam duidelijk waarom (met Ge Reinders te spreken) "de leefde blief greuije met de jaore".
Het citaat uit de inleiding spreekt boekdelen: 'Houden van" is vaak meer een kosten-baten analyse dan jezelf in de gaten hebt. Wie denkt dat passie en romantiek allesbepalend zijn voor een succesvolle relatie weet na het lezen van dit boek wel beter.
Vilan van de Loo schreef de volgende recensie.
Waar moet het toch heen met de liefde, wat is er toch aan de hand? De vanzelfsprekendheid waarmee liefde begint en voor altijd duurt, lijkt verdwenen. Ben je realistisch of cynisch als je twijfelt aan de romantiek? Op deze en andere vragen is er nu een antwoord in het boek Liefde à la carte.
Onderzoek, interviews en uiteenlopende literatuur vormen de basis voor liefde à la carte. Hierin geen case stories, maar fragmenten uit interviews met vooral bekende Nederlanders. Na een uitgebreide inleiding en uitleiding, gaat het vooral om zeven hoofdstukken. Dat zijn: (1) IK: vrij & ongebonden, onrustig & onzeker; (2) Zielige alleenstaande of happy single?; (3) Fatima, het allochtone zusje van Bridget Jones; (4) Zo nuttig is een partner!; (5) Zoekende mannen en succesvolle vrouwen; (6) Vind je spiegelbeeld en (7) Uithuilen en opnieuw beginnen.
Steeds meer mensen zijn single, soms langer, soms korter, en dat heeft niets meer van het ' zielige' van vroeger. Het is normaler geworden, maar daarmee niet gemakkelijker voor degene die tegen zijn of haar zin geen relatie heeft. De maatschappij is veranderd, stellen de auteurs. Het 'ik' staat voorop, het 'ik' dat alles uit het leven wil en moet halen op elke gebied. Het 'ik' moet dus kiezen, en dat geldt ook voor de romantiek:
"Stel nu dat alle Ikken vaker en meer alternatieven afwegen. Dat ze zich minder verplicht voelen aan, en verbonden met elkaar. Dat ze langer blijven doorzoeken naar wat ze willen en bij wie ze horen. Dat ze steeds minder bereid zijn hun plezier op de korte termijn in te leveren in de hoop daar op langere termijn duurzame liefde voor terug te krijgen. In dat geval worstelt élke IK met de onrust en de onzekerheid die de keerzijde zijn van de veelgeprezen en gekoesterde vrijheid en ongebondenheid."
Die emotionele overweging stuurt het gedrag. Voeg daarbij emancipatie van mannen en vrouwen, de vrijheid om kinderen te krijgen buiten het huwelijk om, relaties die niet gebaseerd zijn op wederzijdse financiële afhankelijk (hij werkt, zij zorgt) en de keuzevrijheid is werkelijk overweldigend. Alles kan. Zie dan maar eens te kiezen en aan die keuze trouw te blijven.
In het boek beschrijven de auteurs de verschillende relatievormen die daardoor zijn ontstaan en zich nog steeds vormen. De hoofdstuktitels geven vaak de nuances aan: enerzijds-anderzijds. Ja, single zijn heeft veel voordelen, maar anderzijds ook nadelen. Ja, een partner is nuttig, maar met enig cynisme beschrijven de auteurs ook hoeveel vrouwen er door de partner mishandeld worden.
Wie geen boodschap heeft aan analyses van oorzaak en gevolg, kan meteen door naar het laatste hoofdstuk over de toekomst. 't Staat vol slecht en goed nieuws. het slechte eerst: het IK blijft bestaan en daarmee het dwingende accent op zelfontplooiing en op de kritische blik op de toegevoegde waarde van een romantische relatie. Nu het goede, waarbij de auteurs vooral uitgaan van hoogopgeleide mensen, zoals zijzelf. Hoogopgeleide vrouwen vinden hun beste kansen in lager opgeleide mannen; een groep die over dreigt te schieten als ze niet beter hun best doen om relationele kwaliteiten te ontwikkelen. Hoogopgeleide mannen beginnen vaker een tweedepleeggezin en staan daarmee onder zware financiële en emotionele druk. Waar blijven de andere groepen mannen en vrouwen?
In de nabije toekomst zullen romantische relaties steeds korter duren, concluderen de auteurs. Het is kennelijk ouderwets om in de liefde voor altijd te geloven. Het boek is overtuigend in de analyses, meeslepend geschreven en na het lezen ben je daarom geneigd alles te geloven. Dat stemt niet opgewekt. Het is tijd voor een evenwicht, voor een wetenschappelijk boek over liefde die werkelijk een leven lang duurt. Voor de hard core romantici onder ons.
Belofte:
"Als je wilt begrijpen waarom je nu alwéér single bent, waarom steeds meer kinderen 'papa' zeggen tegen een man die er als hun opa uitziet, en hoe het komt dat mensen het moeilijker vinden dan ooit om bij elkaar te blijven, dan is dit een boek voor jou. Kijk naar je eigen leven, naar je vriendenkring, en je herkent het vast en zeker: zoekende dertigers, gescheiden stellen, alleenstaande moeders, tweedeleg vaders en eeuwig loslopende mannen."
Praktisch nut:
Aanwezig. Het boek verstrekt fundamentele inzichten waardoor je beter kunt kiezen in liefdesland. De verstrekte adviezen zijn schaars maar waardevol.
Kanttekening:
De feitelijk en analytische benadering zijn tamelijk vernietigend voor het geloof in liefde die voor altijd duurt.
