Wat is dit kabinet aan het doen? Begrijpen we het wel? De bonden zeggen dat we niet achterlijk zijn en heus wel begrijpen dat er iets moet gebeuren. Ik betwijfel of de meeste mensen werkelijk begrijpen wat er aan de hand is. Zelfs het CpB blijkt het niet te begrijpen.
Het kabinet smeedt het ijzer nu het heet is. Het verandert de mindset van zijn 's lands burgers in één klap, althans dat is haar bedoeling. Maar omdat dat niet zomaar gaat, verandert ze eerst de regels van het spel (pre pensioen, wao, pensioenleeftijd). En de meeste mensen zijn daar furieus op tegen, omdat ze zich jaren bekwaamd hebben in dat spel, met die spelregels. Ze kunnen niet overzien dat, op het moment dat eenmaal de spelregels zijn veranderd, zij ook langzaam gaan veranderen en ze zich zullen gaan bekwamen in het nieuwe spel.
Een voorbeeld. Toen de klapschaats zijn intrede deed waren er schaatsers, die er even niks meer van konden. Nu rijdt iedereen gemiddeld harder met de klapschaats. Een kwestie van aanpassen.
So what's the problem, denkt het kabinet. De spelregels passen we even aan en dan verandert de wereld vanzelf, en het komt allemaal wel goed. Niet moeilijk overdoen. Het probleem is dat we geen zicht hebben op het nieuwe spel, we hebben geen zicht op hoe de spelers erop gaan reageren, hoeveel tijd ze hebben om zich erop te voor te bereiden om de nieuwe regels te doorgronden en de vaardigheden eigen te maken die de het beste tot zijn recht komen met de nieuwe spelregels. De vrees bestaat bovendien dat er bepaalde mensen handiger met die nieuwe spelregels kunnen omgaan dan andere. Sommige hebben immers van nature al de capaciteiten die heel goed uitkomen met die nieuwe spelregels. Sterker nog sommige nieuwe regels lijken op hun lijf geschreven!
Het veranderen van spelregels is een lange termijn zaak. Wil je bijvoorbeeld de hypotheekrente aftrek afschaffen, gaat dat geleidelijk, zodat de markt zich daar op kan aanpassen. De regering zou de nieuwe spelregels veel geleidelijker moeten invoeren, waarbij een convenant met alle partijen van groot belang is. Nu geen tijd zegt het kabinet. Niet omdat het pensioen volgend jaar niet meer te betalen is, nee, omdat de kans steeds groter wordt dat dit kabinet er in de volgende periode niet meer zit, daarom moet er haast gemaakt worden met de nieuwe spelregels,
Als je de spelregels van de samenleving zo drastisch wil veranderen, is er instemming van een hele grote meerderheid vereist. Vergelijk dat maar met het zenden van troepen naar Irak, dat doe je ook niet met 77 stemmen van de 150. Niet alleen brede steun, maar ook steun voor meerdere jaren is vereist, opdat een kabinetswissel niet meteen weer roet in het eten gooit. Maar eerst moet duidelijk worden gemaakt op welke wijze bedrijven en mensen zich behoren te gaan ontwikkelen alvorens te bepalen dat die nieuwe regels de verandering ook zla teweegbrengen die nodig is. Zlefs het CpB ziet de vernaderde spelregels als een paardenmiddel en of het doel bereikt wordt moeten we ook maar afwachten.
Ik geef een voorbeeld: Als mensen die niet volledig arbeidsongeschikt zijn, geen uitkering krijgen, betekent dit dat ze door hun baas aan het werk moeten worden gehouden. Dat is helemaal geen asociale gedachte, alleen is onduidelijk op welke wijze men dit wil bereiken en welk vangnet er is, als die mensen toch op straat komen door reorganisaties, doordat ze eigen baas zijn of kunstenaar, of als er gewoon geen plaats is binnen het bedrijf. We vergeten daarnaast dat bedrijven iemand met een zwak, niet meer zullen aannemen. We vergeten ook gemakshalve dat mensen een stuk vaker zich ziek zullen melden om te voorkomen dat ze definitief afhaken.
Maar toch. Het verketteren van de nieuwe spelregels brengt ons nergens, het werkt het zoeken en ontwikkelen van nieuwe vaardigheden tegen. De kabinet en de PvdA moet er werk van maken beter zicht te krijgen op welke nieuwe regels er nodig zijn en op welke wijze de maatschappij hierop moet worden voorbereid. Er moet een helder beeld worden geschetst van de echte nieuwe werkelijkheid en hoe men van nu naar dan kan overschakelen. Juist daarin zal de PvdA zich onderscheiden en veel minder in de uiteindelijke doel. Het kabinet is geheel geobsedeerd door the American Dream en vertrouwd geheel op de werking van de global-markt. Ze laat ongeveer alles na wat ik hierboven beschrijf. Vooral om dat gebrek aan eigen visie en inzicht in vervanderingsprocessen, daarom was ik bij mijn vierde demonstratie. (2x kruisraketten, ikrak en nu dit). Voor mij was die demonstratie en nieuwe opleving van de Hollanditis, een hollanditis die zich niet richt tegen de regering en de amerikanen, maar de kiem legt voor een sociale beweging vanuit Nederland, die de Oude Wereld aansteekt om een sociaal alternatief te bieden voor de failliete ideeen uit de niet-meer-zo-Nieuwe Wereld. Blijven denken in Amerikaanse patronen zal ons niet gelukkiger maken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten